Met de muziek van Ad Vanderveen gaat er een onvermoede wereld open… (CD)

Ad Vanderveen (Hilversum, °1956) is een Nederlandse singer-songwriter, die gestaag verder werkt aan een imposant oeuvre. Die zin zou eigenlijk perfect overbodig moeten zijn, want critici en kenners dragen de man op handen, maar het grote publiek kent hem niet. Bij een voorzichtige rondvraag bij kennissen die frequente concertbezoekers zijn en goed op de hoogte zijn van het reilen en zeilen in de muziek buiten de mainstream, blijkt hij een blinde vlek. Pakweg een jaar of dertig geleden was het nog mogelijk om aan te bak te komen met kwaliteitswerk, maar daar zijn de bizz en de media niet meer mee bezig: of je bent alles voor hen, of je bestaat niet, er is geen tussenweg. Bon, we maken er ons verder niet dik (meer) in. De kruistochten zijn voorbij.

Wie daar allerminst mee bezig is, is Ad Vanderveen zelf. ‘Doe wel en zie niet om’. Al heeft hij wel wat om naar om te zien: na de ontbinding van rockband met wortels Personnel, brengt Ad zijn eerste eigen cd uit, ‘Travel Light’, eigenlijk verzameld werk uit ‘91-’92 voor een FM-radioprogramma. Met ‘Sooner Or Later’ (1994) en ‘Brandnew Everytime’ (1995; met medewerking van David Olney, singer-songwriter van stand) gaat het echt aan het rollen. In de jaren daarna komen albums waarop Ad zijn enorme voorliefde voor Neil Young niet onder stoelen of banken steekt. Hij heeft zelfs een nieuwe band, niet toevallig de O’Neils genaamd. Met de eeuwwisseling vinden we hem terug in Texas, waar hij samenwerkt met twee andere groten uit het betere lied, Eliza Gilkyson en Iain Matthews, onder de groepsnaam More Than A Song.
De duoplaat met Matthews, ‘The Iain Ad Venture’, is een hoogtepunt in zijn loopbaan tot dan. Dat geldt ook voor ‘The Moment That Matters’ (2003) We besparen u verder de lijst van de cd’s die hij solo, in duo of met de O’Neils uitbrengt, al hebben we persoonlijk een boon voor ‘Fields Of Plenty’ (2005), ‘Ride The Times’ (de tweede plaat van The Iain Ad Venture uit 2010) en ‘Days Of The Greats’ (2011) die ook internationaal erkend wordt als een meesterstuk. Twee constanten: zijn intussen ruim twintig releases zijn stuk voor stuk de moeite en bevatten telkens weer songs die blijven hangen; bovendien hoor je sinds jaar en dag als zangeres en backing vocaliste Kersten de Ligny, die ook mevrouw Vanderveen is.
En nu is er ‘Worlds Within’, waar Ad, intussen de zestig voorbij, als vanouds fijne melodieën uit zijn mouw schudt en daar tien wonderlijke stukken uit puurt die hij op maat schreef van zijn zoetgevooisde stem. Vanzelfsprekend zorgt Kersten voor de harmonieën en een uitgebreide ploeg zorgt voor een succulente invulling, die even trefzeker als sober is. Bassist Pete Fisher zorgde voor een kraakheldere productie. De titel geeft goed aan waar het in ‘Worlds Within’ om draait: ieders universum is samengesteld uit hoogstpersoonlijke mijmeringen, het ‘heel aalleen in het heelal’ gevoel met al het leuke en minder leuke dat er deel van uitmaakt: ‘Gotta find freedom and refuge in a real thing / Disappear in the skies within / Can’t follow me there / Where it’s alone and all one / All alone and all one’.
‘The Garden Of Gone Glory’ is zo’n leuke kant van ons innerlijke bestaan, wanneer je terugdenkt aan wat voorgoed voorbij is, maar dat je koestert: ‘There was you and me and poetry and hearts all opened up’. Mondharmonica (Ad zelf) en dwarsfluit (Bianca De Vrind) kleuren het fleurige wandelpad. ‘The Garden Of Gone Glory’ barst van de lyriek, maar zoals altijd weet Ad de valkuil van de goedkope emotie te vermijden. Deze song is een nieuwe parel aan de kroon, wat ook geldt voor het dromerige ‘Impossible Love’, iets verderop. Meer klassieke americana vinden we in ‘Sinking In Doubt’, ‘Mystery’, ‘Changing Like The Wind’, ‘All The Waiting’ en ‘Affirmation Blues’, songs, die nogmaals bewijzen welke gedegen songsmid Vanderveen wel is. Heel straf is het voorlaatste nummer ‘Bigger Picture’ (waarop, net als bij de opener, trombone- en bastubaspeler Frans Cornelissen zijn stempel drukt… En opnieuw die dwarsfluit!): in een rechtvaardiger bestel was dit een onontkoombare (radio)hit. Het slotnummer ‘Rise Up’ zet ‘Bigger Picture’ voort als een soort van coda, een verstild einde. Het is een sublieme vondst die ‘Worlds Within’ nog een speciaal cachet geeft…
In onze hedendaagse wereld kan je gelukkig via streaming, YouTube en vele andere kanalen platen als ‘Worlds Within’ beluisteren. We kunnen alleen maar hopen dat mensen hun oor te luisteren leggen, want met de muziek van Ad Vanderveen gaat er een onvermoede wereld open…

Antoine Légat.